ĐỐI TƯỢNG CÓ NGUY CƠ CAO THIẾU HỤT VITAMIN C
1. Giới thiệu
Vitamin C là một loại vi chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động sống của cơ thể con người. Chúng được biết đến nhiều với khả năng chống oxy hóa, tăng cường đề kháng. Ngoài việc tham gia vào nhiều quá trình xảy ra trong cơ thể như chuyển hóa collagen, chuyển hóa protein, vitamin C còn tham gia vào quá trình thúc đẩy hấp thu sắt và có nhiều tác dụng tuyệt vời đối với cơ thể.
Thiếu hụt vitamin C biểu hiện rõ ràng khi mức hấp thu vitamin C ít hoặc không hấp thu, về mức thấp hơn 10mg/ngày. Thiếu vitamin C cấp tính dẫn đến bệnh scorbut. Các triệu chứng ban đầu có thể bao gồm mệt mỏi, khó chịu và viêm nướu răng. Khi tình trạng thiếu vitamin C tiến triển, quá trình tổng hợp collagen bị suy yếu và các mô liên kết bị yếu đi, gây ra các đốm xuất huyết, bầm tím, ban xuất huyết, đau khớp, vết thương chậm lành, tăng sừng và lông xoắn. Các dấu hiệu bổ sung của bệnh scorbut bao gồm trầm cảm cũng như nướu răng sưng, chảy máu và răng lung lay hoặc mất do mô và mao mạch dễ vỡ. Thiếu máu do thiếu sắt cũng có thể xảy ra do tăng chảy máu và giảm hấp thu sắt nonheme do lượng vitamin C hấp thụ thấp. Ở trẻ em, bệnh xương có thể xuất hiện. Nếu không được điều trị, bệnh scorbut có thể gây tử vong.
2. Đối tượng có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin C
– Người hút thuốc và người hút thuốc thụ động
Các nghiên cứu liên tục cho thấy rằng những người hút thuốc có nồng độ vitamin C trong huyết tương và bạch cầu thấp hơn những người không hút thuốc, một phần là do căng thẳng oxy hóa tăng lên.Tiếp xúc với khói thuốc lá cũng làm giảm nồng độ vitamin C.
– Trẻ sơ sinh được cho ăn sữa đặc hoặc sữa đun sôi
Hầu hết trẻ sơ sinh ở các nước phát triển được nuôi bằng sữa mẹ và/hoặc sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh, cả hai đều cung cấp đủ lượng vitamin C. Vì nhiều lý do, việc cho trẻ sơ sinh uống sữa bò cô đặc hoặc đun sôi không được khuyến khích vì việc này có thể gây thiếu hụt vitamin C vì sữa bò tự nhiên có rất ít vitamin C và nhiệt độ có thể phá hủy vitamin C
– Đối tượng ăn uống kém đa dạng thực phẩm
Mặc dù trái cây và rau quả là nguồn cung cấp vitamin C tốt nhất, nhiều loại thực phẩm khác cũng có một lượng nhỏ chất dinh dưỡng này. Do đó, thông qua chế độ ăn uống đa dạng, hầu hết mọi người sẽ có thể đáp ứng được lượng cần thiết về vitamin C hoặc ít nhất là có đủ để ngăn ngừa bệnh scorbut. Những người có chế độ ăn hạn chế, bao gồm một số người già, người nghèo tự chuẩn bị thức ăn; những người lạm dụng rượu hoặc ma túy; những người theo trào lưu ăn uống; những người mắc bệnh tâm thần; và đôi khi là trẻ em, có thể không có đủ vitamin C
– Người bị kém hấp thu và một số bệnh mãn tính
Một số tình trạng bệnh lý có thể làm giảm khả năng hấp thụ vitamin C và/hoặc làm tăng lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể. Những người bị kém hấp thu đường ruột nghiêm trọng, viêm loét và một số bệnh nhân ung thư có thể có nguy cơ thiếu hụt vitamin C cao hơn. Nồng độ vitamin C thấp cũng có thể xảy ra ở những bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối đang thẩm phân máu mạn tính.
Nhìn chung, hãy duy trì một chế độ ăn đa dạng các nguồn thực phẩm bao gồm rau củ, trái cây, ngũ cốc, thịt,… để có nguồn vitamin C đủ cho hoạt động hằng ngày. Một số đối tượng đặc biệt kể trên cần được tư vấn bởi chuyên gia để đưa ra chế độ hợp lí nhất
Nguồn tham khảo: https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/